Harbert Schutte.

zit ze, moeske stil
mit heur hand n daip in t schoot
veur zug oet te stoaren.
t Is bie heur duuster, kil
en op toavel ligt n snee roggebrood
mit n plakke volkoren.

Op zug het zai zo niks te kloagen.
Krigt oet de buurt geregeld bezuik
al lopen ze heur deure ook nait plat.
Wel dut zai zug geregeld òfvroagen
hou dat aine t aingliek muik
dij nou gain familie of vrunden had!

Bie dizze duustere doagen
zo in t leste moand van t joar
is de stilte asmits nait te droagen
en ainzoamhaid al sikkom doar.

Bliede as d'r den ook aine binnen stapt
vertelt ze honderd oet
over heur tied, woar dij wel is bleven
aal dat 'hoat en niet' nait snapt
en het geweld, wat er in de wereld woed
ken toch ook gain mens mit leven!

Heur kinder binnen hun aigen weg insloan
mor binnen hun nust nait vergeten.
t Olske het n dikke pot mous opstoan
want ze kommen vandoage te eten.

Nog altied binn n d'r dizze duustere doagen
luu, dij ainzoam binnen en allain!
Op n wonder zit k nait te wachten
en wil ook nait zitten te kloagen
mor loat joe in Godsnoam even n moal zain
had k zo in m'n gedachten!

Nait om van drij pervincies aine te mokken
nee, want dat gaait de heren veulste snel.
Ze zitt n nog zó mooi mit hun moase op t pluus
mor veur gemaiten waiten ze, hou dat t mot!
Zai hangen t geregeld aan de grote klokken
en trekken t mit veul bombarie aan de bel
Ze sloagen mit handen nog net gain kruus
en kennen den ook mitmekoar doar op de pot!

Kraanten stoan d'r vol van: 'Herindailen'
en dat willen we ook wel as Bellingwedders.
As t volk zo her en der om die tou dust pailen
den willen ze allain mor mit Vlagtwedders!

Wat hebben we ainglieks mit Stadskenoal.
Dij wollen wel mit Börger, vlak over de grens.
Ze verstoan duchtmie gain Westerwoldse toal
en is soamen mit heur den ook gain wens.

En óók nait mit gemainte Pekel
want dij is ja zo aarm as n loes.
En al hebben wie aan t volk veural gain hekel
binnen veur n herindail n óók nait thoes!

Gemainte Oldambt ken t ook vergeten.
t Ligt in n hail aander omgeven
en ken zug aan Westerwolle lang n nait meten.
Dus doar vaalt ook nait mit te leven.

Ze kriegen den ook wat veur blode billen
dij bestuurders doar op t pervinciehoes.
Ons börgmeesters kriegen ze nait op de kast.
t Binnen vraauwlu mit hoar om de koezen
en dij waiten wat ze willen!
Ze binnen nait veur de poes
en bieten zug d'r den ook stief in vast.
Wieven, dij nait soezen mor deur broezen!

Dij van laifde hold, dansen, zingen en lezen.
Dit spontoane en vrolijke wicht
hier in Westerwolle is allermints verlegen
en mag d'r den ook wezen.
Mit heur goddelijk lichoam en nuver gezicht
hold gain mens heur mit n span peerden tegen.

Ze ken proaten en braien tegelieks
en vuilt zug hier in Westerwolle thoes.
Zo krigt ze veur heur doun en loaten veul bekieks
en is zeker nait veur de poes.

t Wicht is van gestel n lekker ding
en zeker aine dij wait van wanten.
Dragt heur slipje, even groter den n string
mor wèl omzeumd mit zieden kanten.

Kruust ze ainmoal dien pad
den binnen de wondern de wereld nog nait oet.
Aan laifde geven het ze hail wat in t vat
dit vrolijke wicht mit heur nuvere snoet.

Zo is ze om de duvel gain dooie diener,
staait vol in t leven en plukt de dag.
En as n volwassen tiener
kikt ze mainig aan mit n knipoog en n lach.

Dij heur aan de hoake slagt mag nait kloagen.
En of ze nou thoes hold in of noabie Bennewolle
hai mout op z'n mints heur op handen droagen
dit wicht oet Westerwolle.

Begunt de ain al te maarken zo onder t proaten.
Dij wil die t antwoord wel geven
mor ken d'r mit gain meugelkhaid opkoomen.
t Ligt asmits veur op de lippen
mor ken t op dat moment even nait zeggen.
En n aander krigt bie leutjen t ook in de goaten
dat t 'old worden nait altied mitvaalt in t leven
let op t lest alles den ook mor op zug ofkoomen.
Broekt zo de pillen op ongeregelde tiedstippen
en ken of en tou òòk niks meer oetleggen.

Wàt luu tonen weer hun aigen wil
en lopen d'r den nog over as n hoaze
mor onderwegens weer teveul in zugzulf proaten.
Ook komen d'r wàt mit altied zulfde verhoalen
net as vrouw Poes, dij t nait loaten let
en die doezend moal verteld heur schune mop.
Zai het heur bekje gain menuut stil
en loat stoan heur moase.
Bie elk tree dij ze nemt dut ze winden loaten.
'Dij gain huure wil betoalen
wordt d'r mit n radde slag oet zet'
zegt ze d'r den steevast op!

Gelukkig is de de ain de aander nait.
Wat luu kennen ontholden van twaalf tot middag
en hun driestighaid t beste tied ook had.
n Aander is al tieden stokdoof of lôpt al wat krom.
Mor woar de wind de joaren ook hín waait
as t ook mor even kenst; 'pluk de dag'.
Ellende en mankementen binnen d'r al zat
en mokst t te gek, den ligt aan t olderdom!

zol de wereld er nait aans oet zain
as men geleuft in de goudhaid van de mins
en nait bie veurboat al oordaild
al is n inkeling z'n haarte is van stain
nait ains kent z'n grens
en zunder het te waiten d'r zo overhin zailt,

dij kraabt zug noatied achter de oren
ondeugd oetvreten mos nait zo wezen
achterblieven den ook daipe sporen
dij den van t gezichte binnen of te lezen,

vret gain mins wat oet en staait laiver model
blift d'r waineg over om te proaten
nait in kwoadschiks, loat stoan goudschiks
en het zò n saaie boudel aan t worden is
leef dien leven en speul dien spel
roddels blieven, ze doun ons nait verloaten
het hèt gain weerde en t zegt ook niks
achterof zit men d'r noast en hebben t mis,

dou veural wast nait kenst loaten
n weg in te sloan dij dien haarte is ingeven
al is t ook over de wonderliekste wegen
al gaauw krigst den in de goaten
dat d'r meer luu zo stoan in t leven
en bist bie leutjen ook nait meer verlegen,

t ken gain kwoad aan mekoar te dinken
t paast in t riegje en dut die nait schoaden
en om te leuven in t goudhaid van de mins
wast oeit van hoesoet hest mit kregen
dou hieraan gerust wat aandacht schenken
zowel mit woord n as mit doaden
en tòch bepoalt elk spontoan z'n aigen grens
bie t goan over de wonderliekste wegen.

Stille wottern, daipe gronden,
gezegden en spreekwoorden
te veul om op te schrieven
woardat om gait kenst wel roaden
en is t asmits stoer om diezulf te blieven,

omzums binn n ze d'r nait
en koom n ook nog dikwijls oet
zo is t is bie de aine n vroag
en bie de aander n wait
dei z'n oor n, mond en oog n sloet
den ook mor al te groag,
want bist n hoer of bist n daif
dust de kat op t spek binden
hest geld, den heb k die laif
en wait ik die den te vinden,

wees woarschauwd jonge held
noa de zunde komt t beraauw
want mooie vraauwluu kosten geld
en binn n asmits ook nog ains slaauw,

zo vaalt d'r bie elk welains n steek
en haild de tied ook alle wonden
verlust n vos z'n hoar n mor nait z'n streken
en hebb n stille wotter n daipe gronden.

Dij k nait gaauw zal vergeten
ze was zò dichtbie en echt
k ken heur wel opvreten
wat aingelieks al genog zegt,

Nèt dreuge achter oren
ging k den ook al op pad
noar dij aine op zuik
en dij k vond noar joaren
t wicht, dij alles had
en d'r wat moois van muik,

Den, zomor op n dag
bin k weer noar heur op zuik
en dat k heur noeit zal vinden
wil d'r bie mie nog nait in
zo net, dou k heur nog zag
en heur nog even aanruik
mor net as mit alle winden
waaide ze zo weer hin,

nog nait zo gek laank leden
ston k hail aanders in t leven
de joaren, dij veurbie binnen gleden
hebb n mie n hail aander inzicht geven,

niks was mie eerst te wonderliek
ston open, veur alles en nog wat
en as k nou zo om mie tou kiek
blief k ducht mie op t rechte pad,

toch kenst de natuur nait dwingen
en most stief in dien schounen stoan
en ducht mie wel in alle bochten wringen
om aal het moois veurbie loaten goan,

d'r löpt asmits hail wat moois rond
en wel hold nou nait van wat oaventuur
den, mit sikkom niks om t kont
speult mainegain mit gloeiendhaid vuur,

toch duurt t langste nijs mor 3 doagen
men staait d'r gewoon nait meer bie stil
en dut t zug ook nait meer ofvroagen
t is zo toch hun aigen wil!

gelukkig mag elk z'n aigen leven invullen
en hier aan geven, zo ook wat kleur
loat aander luu den ook mor lullen
t leven draait deur.

is mit gain gold te betoalen
stel die ains veur
ast most vluchten veur dien leven
en nog wel oet dien aig n voaderlaand
welk onmens dut dat in Godsnoam bepoalen
as t nait om t geleuf is den wel om d kleur
en mout t volk z'n vrijhaid opgeven
deur nou ainmoal nait te stoan aan z'n kaant,

bie wàt draait het allain om de macht
al komen luu ook om, van kommer en kwel
tòtdat de menshaid op gaait stoan
en n ènde willen moaken aan t menselk verdrait
zo open ze op hun de jacht
en krieg n enkele rais noar de hel
t volk zal weer noar hun aigen voaderlaand goan
want doar is t weer: 'lang leve de vrijhaid',

de wereld is toch van ons allen?
we leerden ains: 'heb dien noasten laif'
en zo ook: 'leven en loat n leven'
toch blieven luu mekoar nog altied aanvallen
en geleuf, d'r zit bie hun goud wat schaif
ze besevven nait; we verblieven hier mor even,

en: 'zo als de ollen zongen'
hebben we oeit ains op n schoule leerd
'piepen de jongen'
en zai waiten; 'Vrijhaid' dat is hail wat weerd.

Carpe diem!

As zo t licht de dag verdrift
en langzoam in t twijduustern over gaait
den wordt t gaauw duuster
woarin mainegain wel ais n moal verblift
even zo allaine, gainaine dij t wait
en legst in gedachten dien oren te luuster,

noar geluud n van t nachteleke leven
en zo is t den hailndal nait roar
as d'r zulfs n boom van n kerel staait
wast hom ainglieks nait zolst geven
mor werd t ook gewoar
om allaine achterblieven mit t verdrait.

t Was alweer n haalf joar leden en t las
eerst moeke en nou z'n òl heer
dat hai zo n moal noar de steerns kikt
zo in t duustern, begript men t pas
en k zeg den ook mor niks meer.

As de duusternis de nacht weer verdrift
en langzoam in t twijduustern overgaait
wordt t algaauw weer licht
en heurst de vogels weer zing n hun laid.

t Binnen van dij doagen
dat t nait altied van n laaien dakje gaait
en den hest kraante ook nog nait lezen
zo huifst den ook gainaine vroagen
om bie t verwaark van t verdrait
wel n moal allaine in duuster wilst wezen!

Dij altied veur die kloar stait
en die zo kent, deur en deur
óveral wel weer road op wait
zo'n Moeke, doar gaist gewoon veur!

Ze ropt die smörgens wakker
asmits wel vaar/vief moal
begunt veur die den ainmoal t gejakker
sprek ze die tou in 'Moekes toal'.

Zai dut brood smeren, berre opmokken
en k wait nait wát aal meer
zo blifst den ook onder Moekes rokken
en bie heur in de leer.

Zo legt ze die d klaaier kloar
dut veur die wasken en strieken
den is het toch ook nait roar
as ze even n moal noar die dut kieken.

Want zunder moutwillen dut ze op die letten
en hold ze zó n oogje in t zail
t is, dat ze d'r gain douktjes omwindt
mor veur die dut ze hail wat aan ziet zetten
en krigst zéker aan laifde dien dail
want of bist ook viefteg, blifst heur kind!

Al is d'r nog zoveul te beleven
want zo nou en den heurst wel ains wat
ast dien oren tenminste goud open hest
toch is t proatje mainstal slim overdreven
en slagst geroddel mor weer veur t gat
want proatjesmokker het d'r nait bie west.

Oardeg aans wordt den bie t zain
en kenst asmits dien ogen nait leuven
het brengt de tied mit zug mit
vlinders, dij vannijs weer willen oetvlaigen
zo is n mìns nou ainmoal nait van stain
ook al hebben zai ze aal zeuven
binn n d'r meer kleuren den zwart/wit
en doar ken gain mìns om laigen.

Zo dut de ain veulste veul proaten
en n aander wait t weer van heuren zeggen
ken mit muite, t zwiegen den ook nait loaten
loat stoan, het vannijs n aander oet te leggen.

Zai zollen den ook beter kennen zwiegen
waiten t rechte d'r immers toch nait van
en om d'r gain gedonder mit te kriegen
is mondje dicht nait zo'n verkeerd plan.

En toch duurt t leste nijs mor drij doagen
den is t even weer moeske stil
goud nijs staait nou ainmoal nait in riegen
tot dat de ain of d aander zug dut ofvroagen
is dit nou ainglieks wel wat ik wil?
we zellen heuren, zain en zwiegen!

Het elk wel zo zien aigen
sprekt de ain niks aans den de woarhaid
dut n aander negen van de tien woorden laigen
en wait in t lest zulf nait meer woar t over gait.

Dut de ain in t wotter noa t ofwassen
ook t kunstgebid d'r nog even in schoon mokken
alveurns deur de geutstain te gooien
en let n aander heur doagelijkse gassen
verdwienen deur de piepen of onder de rokken
dij spontoan weer springen, zo in de plooien.

Zai, dij zug de rugge kraben mit t broodmes
alveurns ze d'r mit snieden of smeren
doun n pak drinken veur de haals of zo oet de fles
is ook dit hun nait of te leren.

Zo zweren wat vraauwluu aan schuddeldouken
ze kriegen d'r immers alles mit schoon
de brille van de plee of woardat ze deur kieken
zo kommen d'r mit in hörns en houken
en vinden dat den ook hail gewoon
sloagen d'r mit dood, bromsters en dikke tieken.

Wat nemen t nait zo nauw mit t wassen van d handen
wat ze d'r ook mit hebben vastpakt
bieten noagels of hebben ze mit voele randen
en hiermit je ook wat te eten geft én bakt.

Elk het wel zo zien gebrek
de aine n schaive neuze
en n aander n grote bek
en is d'r veur elk genog keuze.

zuik, zuik en doe zalst t vinden wicht
zeest destieds altied
as k woaraargens noar opzuik was
mor was dát nou toch ains gain leugen
want ken joe nait vinden, bist zuik
al is t nog zo licht
en grammietig de advertentie weer wegsmiet
dou k dij veur de zoveulste moal weer las
en zo mie nog as de dag van guster ken heugen
n voader, dij alles veur mie kloar muik,

en had ik toun, nog in mien jeugdige joaren
zo of en tou n moal wat laifdesverdrait
wossen joe mie wel weer op te beuren
'd'r is gain hand vol- mor n land vol'
waaren joen woorden den
en gniffeldest zo wat in joen aigen
zo deed t bie leutjen den ook weer opkloaren
zong k weer mit de ain of t aander hitlaid
kreeg t leven zo weer de neudige kleuren
en wat ik nou stomme groag wol
aal zuikende- d'r mor nait aan wen
om mekoar weer ains om t haals te vlaigen

zo mossen ze voaders-maaid nait aankomen
want den was t nait te best
hongst hun op, aan de hoogste bomen
in n tied van t bestoan en veurgoud is west,

zo mitpoest deur alle winden
het t zuik n den ook gain zin
al hoop k, dat we mekoar oeit doun vinden
en zo veur aiwig bie die bin.

En zo is t bie leutjen alweer
al most van t eerste nog biekomen
lag ons lot ook dit joar weer in 'Gods' handen
en het onze 'laive Heer'
weer mainigain tot zug nomen
zo te lezen in t doagelijkse kranten,

In de mainste gevallen veulste vroug
al vindt n aander het zo wel goud
verlet toch zo hail onverwachts t loug
deur t ontbreken van t neudige moud,

Den is de ain z'n dood n aander z'n brood
krigt t énde weer n nij begun
worden klaaine kinder weer groot
en schient noa t regen weer de zun,

De nog op t énde o zo donkere doagen
word n algaauw verdreven deur t licht
men ken den weer n stöt verdroagen
mit duchtmie n hail aander gezicht,

En zo ligt tussen t begun en t énde
het bestoan van ons leven
mit aal z'n 'ups en downs'
zal elk t weer aanders beleven.