Roel Sanders.

Verhoal.

Herdershond op older

t Is soaterdoagmiddeg en oal domnee zit n bedie te doddern, in de van zien voader aarfde slim olderwetse armstoule. Zo aine mit n stok, dij in verschillende holtes van aarmaalunen schuunte van rogleunen bepoalen kin. Slim olderwets en al joaren oet tied. Nait bepoald n sieroad veur koamer, mor hai was der slim wies mit.

Zag nog aaltied zien ol heer, doar noa oldert in zitten. Segoare in mond en n zeupke op leunen. Hai haar dat vrouger n alleroardegst ploatje vonden. Haar t nait over zien haart kriegen kind om, noa zien dood, stoule bie t grof voel te zetten. Nait ain van d' aandre domnees kinder wol dat ding in hoes hebben en toun haar hai hom mor mitnomen.

Zien kinder hebben hom oetlagd om dat olderwetse ding, mor n mensk kin der ja zo aibels lekker laankoet in hangen. Hai het der nog gain moment spiet van kregen. Zien vraauw het er n poar fleurege kussens in moakt, mor och as e eerlek was en dat verunderstelt t volk wel van heur veurganger, den misstait dizze stoule ok wel ain beetje op opkoamer, dij hai zok touaigend het as leerkoamer. Of zoas hai zölf aaltied zegt: "Mien zwaitkoamer", om doar hazzens te schraben.

Tjonge wat haar hai zok hier al n zwaitdroppels veur kop wegwiskerd. t Vaalt ja as domnee ok nait mit, elke zundag weer wat zinnegs op te housten. Hai mag 's soaterdoags meroakels geern evenpies n stötje in dizze stoule zitten. t Mag din wel gain sierroad wezen, mor hai zit biezunder goud. Veurdat e aan zien preeke veur zundag begunt, kin e hierin meroakels goud oflopen weke overdenken. Voak brengt hom dat nog wel ains op n goie denk.

t Is aaltied weer n probleem oet te vinden, woar de gougemainte dij weke behuifte aan hebben zel. Hai kin t ja muilek elks noar t zin moaken, mor hai dut zien best. Gemainte zel t de komende twij joar nog mit hom mouten doun. Din gait e, as zien 'Boas' hom tied van leven geft, mit emeritoat. De 'herdershut' mout e din verloaten, dij krigt vervaast n aandre 'heer', om es te refereren aan de 'Gijsbregt van Aemstel". Om en noabie zeuven joar het e din hier zien schoapkes haaid.

Inains mout e denken aan olderling Rieks Mensen, dij t ok nait makkelk het mit dij baaide kwoajongs van buurman. Dat 's mie din ok wel ain lekker span. Wat zie aalmoal oetvreten en doarbie vernailen , is ja mit gain pen te beschrieven. Elke weke hebben zie wel weer wat aans ommaans.

Mor buurman Stoffers – n dikke maalkop - wil der niks over heuren. Hai zugt naargens kwoad in. Zien jongs doun zokswat nait. Ok al het Rieks t mit aigen ogen zain ! Loat hai zien aigen grommen mor in goaten holden, den dat binnen ja ok gain laiverdjes, ragt hai voak weeromme. Wieders vaalt er nait over te proaten. Aaltied hebben dij noabern roezie mit mekoar over dij jongen.

Veur hom as domnee is t ok nait makkelk te oordailen, as je le omstandegheden nait goud genogt kennen. Hai wil en kin ja bezwoarlek pertij trekken. Bongeld as t woare maank wle en schip. Mor ja niks is onmeuglek, veurdat t onmeugleke bleken is, zee zien voader aaltied! We doun wat we kinnen en loaten niks noa, ok al denken we, dat der doch niks aan te veraandern vaalt. Meer kin hai der ja ok nait van moaken.

Smangs vaalt affeer van 'herdershond' hom wel zwoar. Hai blaft wel es as n haalfmaale, mor zichtboare reseltoaten blieven mainsttied oet. Vuilt hom wel es as Don Quichote, vechtend tegen windmeulens.

Veur de olders van nou is t ok gain kaddepis, voak hebben ze niks aans meer in te brengen as lege braifkes. Dij knuppels binnen vandoag de dag nog aarger as oostindisch doof. t Zellen wel altmoal aachtmoandsen wezen! d' Oren binnen vervaast vergeten!

Hai het mit baaide olders wel ains proat, dat t doch aiglieks gain pas geft, zo as Christenmensken mit nkander om te goan, mor hai komt ok nait wieder. Lest haar hai in zien preke zölfs al ains ekstroa noadrok legd op noastenlaifde en vergevensgezindhaid en zokswat meer, mor hölpen het t ducht hom nog veur gain meter.

Hai zel ze vanzölfs tougang tot t oavendmoal kinnen ontzeggen, totdat ze roezie - as grode mensken - bielegd hebben. Mor of dit peerdemiddel helpen zel, hai woagt het te betwiefeln. Mout t er mit kerkbestuur mor ains over hebben.

Aiglieks haar e van veumirreg nog evenpies bie Marietje aan wild. t Wicht het leste tied wel wat veur heur koezen kregen. Twij jonge beudels in hoes; zölf nog jong - naauw varendatteg joar - en din al zunder kerel.

Onbegriepelk! Laamp is der voak oet lood! Wat mout je doar as domnee nou van zeggen. Luustern en nog ains luustern. Wat 'hummen' en nikkoppen. n Paskloar antwoord het e ja ok nait in buutse. Hai kin wel aankomen mit n haile zooi vrome teksten en mooie verhoalen, mor doar schut t wicht ok gain cent mit op.

Woar hadden zokse haardwaarkende, oppazende lu dat nou aan verdaind. Kinder haren heur voader nog zo haard neudeg! Mor doar wordt nait noar vroagd. As dij 'sjefeur' nou mor beder oet zien doppen keken haar. Mor ja, as is verbraande törf en achternoa koakeln hounder. Rondkomen van n wedevraauwspenziountje vaalt tegen. Om van le t aander, woar n manskerel zo noodzoakelk is nog nait te spreken.

Meschain as tied d'aargste pien wat verlocht het, komt der nog aine, dij wat van heur toaken overnemen wil. Mor zie zit der nou mor lelk mit. Der mor zo voak meuglek even binnen wuppen, dat is veurlopeg t ainigste wat e veur heur betaiken kin.

Hou zelt juust mit Kloas en Margje wezen? Dij binnen volgens hom gaauw datteg joar traauwd. Wel haar nou docht, dat t zo goud tussen dij baaident zol goan. Zie was ja veul older as Kloas, volgens mie scheelden ze wel vaar joar. Mor op elk potje paast n deksel, ok al zit der wel es n deukje in. Kloas was mit zien pokdoaleg gezicht ja ok vervaast gain 'adonis'. Ze wazzen mekoar op petjemaart, d'oavend veur kermis, zowat letterlek tegen t lief lopen. Wat ze aan heur had haren, wait gain mensk, mor sunt dij tied binnen ze bie nkander bleven. Vuilden mekoar bliekboar goud aan. Van t ain kwam t aander en kiek ains aan, wat ze in loop der tied veur mekoar fokseld haren. n Zoak, woar mennegain nieds op is.

Zie hebben doch mor nuver boerd met heur potten- en pannen winkeltje, woar ze noa heur traauwen mit zien baaident in begonnen binnen. As joe nou zain wat ze aalmoal verkopen. Doar kin' j mit joen goud verstand nait bie. Sneu, dat der nooit wat in waige komen is. Wat zol t laifhebbende olders kregen hebben? Laiverkoukjes worden der heloas nait bakken. Elks mout tevree wezen mit wat e op bord krigt.

Mor kom, hai zel mor es achter zien kompjoeter kroepen om t ain en aander op pepier te zetten. Woar zel t mörgen over goan? Over le dij miljoenen onschuldige mensken en kinder dij op vlocht binnen veur oorlog en geweld? Regelmoateg komt dat themoa in zien preek aan order, mor doar binnen tieden sneu genogt genogt ok noar.

Asielzuikers kom je overaal, dus ok op dit dörp aalsmor meer tegen. Doezenden en nog es doezenden ontheemden, dij as leste strohlem mit gevoar veur aigen en andermans leven vlocht binnen, in hoop hier n vaaileg bestoan op te baauwen. Hoes en heim achterloaten dut n mensk nait zo makkelk. Sneu genogt is t veurnemen van onze regeren, leste joaren zodoaneg aanschaarpt, dat t biekaant onmeugelk is, deur moazen van t aalsmor fiener wordend net te glippen.

Schaande, dat e deur t besloet van de laaiden van de Protestaanze Kerken in Nederlaand, nait in toezel komen mit de KPN, gain kerkelk standpunt in dizze haardvochtege moatregels mag verkondegen. Ons laand zit vol, zeggen paardie hoantjekraaiers, zie zolden zölf mor ains onvrijwilleg, ongewenst, vremde mouten wezen in n ongastvrij, vijaandelk laand, dat joe laiver vandoage as mörgen mit noorderzunne zigt verdwienen.

Geven heur noodzijnd groag n pude mit geld tou, as ze mor oet buurte verdwienen. Hou daip binnen wie mit nkander zönken, as wie zokswat al gewoonste zoak van wereld vinden. As lu in Ter-Oapel in t verwiedercentrum nait rad genogt aan pepieren komen, -dij heur laand van herkomst nait geven wil -, din worden ze mit n traainkoartje op zak, poort oet flikkerd. Volk van Nederlaand woar blief je mit joen leom gepochde normen en weerden?

'Van woar mout heur hulp komen?' As regeren t al of loat waiten! Psalm 121 mag din wel zeggen: "Dij komt van Heer, dij hemel en eerde moakt het", mor doar schaiten dij lu veuralsnog nait veul mit op. Wie maggen in ons 'kikkerlaand' din wel n dikke strebe trokken hebben, tussen Kerk en Stoat; baaident binnen en blieven wel verantwoordelk veur t oetvoeren van heur toak. Van welkse kaande man t ok bekikt, t blieven wel noasten, dij aan heur zörgen touvertraauwd binnen en wel wat meer waarmte broeken kinnen.

Zolaank mensken noa zondeval op eerde rondstrunen, is der nait veul nijs under zun. Mor le te makkelk vinden mensken n 'piespoaltje' as t heur n poozie nait biezunder veur wind gait. t Oog zigt aaltied van zok of en min noar zok tou.

As n mensk aans oard is, zok aans gedragt, zaik is, of nait 'velide', valen ze gehaaid boeten boot. 'Gezonde' mensken lopen t laifst mit n grode boge om dat volk heen. t Ontbrekt der nog aan, dat ze net as in doagen dat ons Grode Veurbeeld Jezus op eerde rondbaanjerde, n roatel broeken mouten en roupen:"Meloats, onraain, nait schone!"

Jeuden, Christenen, aidsdroagers, a- socioalen, sigeunders, pedofielen, kinderlokkers, swaarten, broenen en nog n hailebult van dit soort lu, vuilen boeten boord.

Dizze nuimde veurbeelden beschaauwde man dikmoals as n straf van God veur lu, dij ongeleuveg, zaik of mensonweerdeg wazzen. Gainain wol dat soort mensken helpen, of apsepteren. Op n koppel Samoaritoanen, Florence Nightingales, Moeke Teresa's en 'Majoor' Bosschardt noa.

Wazzen 'verdoemd' en mossen doarom mor aan heur lot overloaten worden. t Laifst zo wied meuglek oet t zicht. Wat t oog nait zigt, t haart ja nait deert! In Oafrikoa schienen nog aaltied kinder as sloaf op maark verkocht te worden om van vraauwenhaandel nog nait te spreken.

Hai as herder en leroar kin der bie toeren zo mui van worden. In kerke nikkopt t volk joa en oamen, mor zodroa ze weer op stroade stoan, goan ze over tot order van dag.

Meschain hebben mensken wel wat aan t Mattheüs- evangelie hoofdstuk twij vers dattien tot zestien. Woaraan lu zain kinnen, dat op t leste alens sin het in t leven en dat grode Regisseur le dingen goud in d haand holt en voak zelf n oplossen aandragt. Mainsttied wil n mensk der nait noar tou. Denkt t le in aigen beheer te kinnen holden, mor as e zien denk der goud over loat goan, wait e wel beder.

Dou Herodes – de alleriezelkste – oetroasd was, kon Jezus ja ok mit zien ollu weer op hoes, op heur aigen vertraauwde woonomgeven, aan goan. k Denke, dat hier wel wat van te moaken is. Ze mouten t er mörgenvroug mor mit doun.

Wat laidjes der bie en din mout t veur vandoage goudkomen. Nou nog n lekker bakje koffie mit kouke en din der mor even stief tegen aan. As t eefkes mit zit, het e vandoage vroug oldert.